Kiedy zawezwanie do próby ugodowej nie przerywa biegu przedawnienia.

Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 18.04.2023 o sygn. Sygn. akt II CSKP 1118/22 oddalił skargę kasacyjną powoda i podtrzymał stanowisko co do uznania roszczenia za przedawnione.

Powód przed wytoczeniem powództwa, trzykrotnie zawezwał stronę pozwaną do próby ugodowej:

1. Wnioskiem z dnia 30 grudnia 2011 r. (wniesiony 3 stycznia 2012 r.),

2. Wnioskiem z dnia 20 lutego 2014 r. (wniesiony 4 marca 2014 r.),

3. Wnioskiem z dnia 20 maja 2016 r. (wniesiony w tej dacie).

Pozwana w odpowiedzi na pierwszy jak i na kolejne wnioski wskazała, że nie wyraża woli zawarcia

ugody oraz, że nie uznaje roszczenia powoda w całości.

Pozew został wniesiony w dnia 24 października 2018 r.

Dlaczego pomimo 3 wniosków doszło do przedawnienia roszczenia?

Sąd Najwyższy trafnie wskazał zarówno drugi jak i trzeci wniosek nie przerwały biegu przedawnienia ponieważ, zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg przedawnienia pod warunkiem, iż nie prowadzi "do wypaczenia sensu prawnego instytucji przerwy biegu przedawnienia", czyli sytuacji w której pomimo formalnego spełnienia warunków określonych w art. 184 w zw. z art. 185 § 1 k.p.c. czynność ma jedynie doprowadzić do przerwania biegu przedawnienia, a nie zawarcia z pozwaną ugody. Jak wskazano powyżej pozwana na etapie pierwszego wniosku wypowiedziała się co do możliwości ugodowego rozwiązania sporu i zanegowała roszczenie w całości, co czyniło kolejne wnioski czynnościami nie wypełniającymi przesłanki bezpośredniości, o której stanowi art. 123 § 1 pkt 1 k.c.

Należy również wskazać, że ocena skuteczności przerwania biegu przedawnienia jest uzależniona od okoliczności konkretnej sprawy, jednakże biorąc pod uwagę powyższe, można przyjąć, że zanegowanie roszczenia oraz brak chęci ugodowego rozwiązania sporu mogą być przesłanką, która wyłącza możliwość wykorzystywania zawezwania do próby ugodowej jedynie w celu przerwania biegu przedawnienia.

Jak wskazał Sąd Najwyższy z uwagi na charakter takiej czynności, jak i jej ostateczne skutki, które w przypadku odmowy zawarcia ugody przez drugą stronę w ogóle nie realizują jej celu, należy dokonać analizy takiej kolejnej czynności z punktu widzenia skutków z art. 123 § 1 pkt. 1 k.c., tak aby wykluczyć ewentualną próbę przedłużania - wbrew art. 119 k.c.- ustawowego terminu przedawnienia (por. wyroki Sądu Najwyższego z 6 lipca 2016 r., IV CSK 697/15, niepubl. i 10 stycznia 2017 r., V CSK 204/16, niepubl.).

Link do wyroku: Baza orzeczeń - Sąd Najwyższy (sn.pl) *